Yapay Zeka Arama Motorları Nasıl Çalışır?

Q: Hangi AI platformuna öncelik vermeliyim?

Sektöre göre değişir: - B2B SaaS: Claude (teknik doğruluk) + ChatGPT (depth) - E-ticaret: Perplexity (product discovery) + Gemini (shopping) - Medya/Yayıncılık: ChatGPT + Perplexity (news coverage) - Danışmanlık: Claude (expertise) + ChatGPT (thought leadership)

Q: AI botları bant genişliğimi aşırı tüketiyor. Ne yapmalıyım?

Crawl-delay ve rate limiting kullanın: `` Crawl-delay: 2 # 2 saniyede bir request `` Veya CloudFlare rate limiting kuralları oluşturun.

Q: İçeriğim citation alıyor mu nasıl anlarım?

3 yöntem: 1. Manuel test: AI platformlarında brand name sorguları 2. Referral traffic: GA4'te AI kaynaklarından trafik 3. Third-party tools: GEO tracking platformları (yeni çıkıyor)

Q: ChatGPT citationı değerli mi? Zaten sohbet ortamı.

Çok değerli. ChatGPT kullanıcıları: - %52'si AI yanıtına güvenerek karar veriyor - Citation'dan siteye tıklama oranı %12 (Google'da %2-3) - Ortalama dönüşüm oranı %85 daha yüksek

Q: Eski içeriğimi AI'lar citation yapmıyor. Neden?

Temporal relevance problemi. Çözüm: 1. Tarih güncellemesi: "2025'te güncellendi" ekleyin 2. İçerik refresh: Yeni data, istatistik ekleyin 3. Re-publish: Güncellenmiş tarihle yeniden yayınlayın Her AI platformunun kendine has kriterleri var: - ChatGPT: Depth + E-E-A-T + Conversational - Perplexity: Freshness + Multi-source + Structured - Claude: Accuracy + Technical + Balanced - Gemini: Google ecosystem + Multi-modal + User signals Başarı formülü: 1. Her platforma optimize edin (one-size-fits-all çalışmaz) 2. Ortak faktörlere odaklanın (structured content, fact density) 3. Technical foundation kurun (bot access, performance) Sonraki adım: İçeriğinizi bu kriterlere göre audit edin ve optimize edin. --- İlgili Yazılar: - ChatGPT Citation Optimizasyonu Rehberi - Çoklu Platform GEO Optimizasyonu - AI Bot Crawler Yönetimi Rehberi

Geleneksel arama motorları PageRank, keyword density ve backlink sayısı gibi metriklere dayanırken, yapay zeka arama motorları tamamen farklı bir paradigmayla çalışıyor.

Bu rehberde, ChatGPT, Perplexity, Claude ve Gemini'nin içerik seçim kriterlerini, teknik mimarilerini ve optimizasyon stratejilerini derinlemesine inceleyeceğiz.

AI Arama Motorlarının Temel Farkı

###Traditional Search vs AI Search

Geleneksel Arama Motoru (Google):

Kullanıcı Query → Keyword Matching → Ranking Algorithm → 10 Blue Links

AI Arama Motoru (ChatGPT, Perplexity):

Kullanıcı Query → Semantic Understanding → Knowledge Retrieval → Synthesized Answer + Citations

Temel Paradigma Değişimi

Aspect	Traditional	AI-Powered
Çıktı	Link listesi	Sentezlenmiş yanıt
Sıralama	Position-based	Relevance + Authority
Kaynak Sayısı	10-100+	3-10 citation
Kullanıcı Eylemi	Tıklama ve okuma	Direkt cevap alma
Başarı Metriği	CTR (Click-through rate)	Citation rate

Platform-Specific İşleyiş: 4 Büyük AI Arama Motoru

1. ChatGPT (SearchGPT) - Konuşma Derinliği

Mimari:

Model: GPT-4o + Retrieval-Augmented Generation (RAG)
Web Crawler: GPTBot
Güncelleme: Real-time (Bing partnership ile)

İçerik Seçim Kriterleri:

A) Konuşma Derinliği (Conversational Depth)

ChatGPT, diyalog formatında derinlemesine içeriği tercih eder. ChatGPT Citation Optimizasyonu Rehberi'nde ChatGPT'ye özel stratejiler bulabilirsiniz:

✅ Uzun formatlar (2000+ kelime)
✅ Neden-sonuç açıklamaları
✅ Kontekstual bilgi
✅ Storyline'lı anlatım

Örnek Query:

"Bir SaaS şirketi için GEO stratejisi nasıl olmalı?"

ChatGPT, yüzeysel "5 ipucu" makalesi yerine, "Neden GEO gerekli? Nasıl başlanır? Hangi hatalardan kaçınılmalı?" sorularını derinlemesine yanıtlayan içeriği seçer.

B) E-E-A-T Sinyalleri

ChatGPT, Expertise, Experience, Authoritativeness, Trustworthiness göstergelerine önem verir:

📌 Yazar bio ve credentials
📌 Uzman alıntıları
📌 Verifiable facts (doğrulanabilir olgular)
📌 First-hand experience göstergesi

C) Temporal Relevance

Son 12 aydaki içerik %45 daha fazla öncelik alıyor. 2025'te "2024 verileri" içeren içerik, "2022 verileri" içerene göre çok daha fazla tercih ediliyor.

Optimizasyon Stratejisi:

İçeriği düzenli güncelleyin (3-6 ayda bir)
Tarih bilgisi ekleyin ("2025 güncel verileri")
Evrimsel içerik oluşturun ("2025'te güncellendi" notları)

2. Perplexity AI - Güncellik ve Kaynak Kalitesi

Mimari:

Model: Multi-model (GPT-4, Claude 3, Llama 3)
Web Crawler: PerplexityBot
Güncelleme: Real-time crawling (24/7)

İçerik Seçim Kriterleri:

Perplexity AI Citation Stratejileri rehberimizde Perplexity'ye özel optimizasyon taktikleri öğrenin.

A) Freshness Priority (Güncellik Önceliği)

Perplexity, en güncel içeriğe ekstrem öncelik veriyor:

⏰ Son 7 gün: %340 daha fazla citation
⏰ Son 30 gün: %180 daha fazla citation
⏰ Son 6 ay: %90 daha fazla citation

İstatistik: 2025 araştırmasına göre, Perplexity citationlarının %68'i son 3 ay içinde yayınlanan içeriklerden geliyor.

B) Multi-Source Validation

Perplexity, tek kaynağa güvenmiyor. Bir fact'i doğrulamak için:

Minimum 2-3 kaynak kontrolü
Cross-reference validation
Consensus-based selection

Optimizasyon İpucu: İddia ettiğiniz verileri birden fazla kaynakla destekleyin.

C) Structured Answer Format

Perplexity, direkt cevap alabileceği formatları seviyor:

✅ "What is X?" → Clear definition
✅ "How to Y?" → Step-by-step
✅ "X vs Y?" → Comparison table

Örnek Optimized İçerik:

markdown
## GEO Nedir?

![GEO Nedir?](https://images.unsplash.com/photo-1454165804606-c3d57bc86b40?auto=format&fit=crop&w=1200&q=80)


**Tanım:** Generative Engine Optimization (GEO), markaların yapay zeka platformlarında görünürlüğünü artırmak için yapılan optimizasyon sürecidir.

**Temel Bileşenler:**
1. Semantic footprint genişletme
2. Fact density artırma
3. Structured data implementasyonu

3. Claude (Anthropic) - Teknik Doğruluk ve Accuracy

Mimari:

Model: Claude 3.5 Sonnet/Opus
Web Crawler: ClaudeBot
Güncelleme: Periodic + curated sources

İçerik Seçim Kriterleri:

Claude AI Citation Optimizasyonu yazımızda Claude'a özel içerik stratejileri detaylı olarak açıklanmıştır.

A) Technical Accuracy (Teknik Doğruluk)

Claude, factual correctness'e en yüksek önceliği veriyor:

🔬 Peer-reviewed kaynakları tercih ediyor
🔬 Akademik ve teknik içeriği önceliklendiriyor
🔬 Veri kaynaklarını mutlaka kontrol ediyor

**B) Nuance and Context Claude, gray areas (gri alanları) iyi yönetiyor:

"Bu duruma bağlı" türünde nüanslı cevaplar
Pros & cons analizi
Disclaimer'ları doğal içeriyor

Optimizasyon Stratejisi:

Kesin olmayan alanlarda balanced yaklaşım
"Genellikle", "çoğu durumda" gibi qualifier'lar kullanın
Alternatif görüşleri de sunun

C) Citation Transparency

Claude, kaynaklarını en şeffaf şekilde gösteren AI:

Direct quotes işaretleniyor
Hangi kaynaktan hangi bilgi geldiği net
Paraphrasing vs direct quote ayrımı

Avantaj: Claude citationları, kullanıcı tarafından %78 daha fazla tıklanıyor.

4. Google Gemini - Ecosystem Integration

Mimari:

Model: Gemini Pro/Ultra
Web Crawler: GoogleBot + GoogleBot-AI
Güncelleme: Google Search infrastructure entegre

İçerik Seçim Kriterleri:

A) Knowledge Graph Integration

Gemini, Google Knowledge Graph ile deep entegrasyon:

Entities (varlıklar) önceliklendiriliyor
Schema markup çok kritik
Google ekosistemindeki (YouTube, Maps vb.) varlık önemli

Optimizasyon:

json
{
  "@context": "https://schema.org",
  "@type": "Organization",
  "name": "Şirket Adı",
  "sameAs": [
    "https://www.linkedin.com/company/sirket",
    "https://www.youtube.com/c/sirket"
  ]
}

B) Multi-Modal Content

Gemini, text + image + video multi-modal:

Görsel içeren makaleler %65 daha fazla citation
YouTube entegrasyonu çok güçlü
Image alt text ve captions kritik

C) User Behavior Signals

Gemini, Google Search verileri kullanıyor:

CTR (tıklanma oranı) yüksek içerikler boost alıyor
Dwell time (sitede kalma süresi) önemli
Bounce rate düşük sayfalar öncelikli

Ortak Citation Faktörleri: Tüm AI Platformları

Platformlar arası farklar olsa da, ortak öncelikler var:

1. Structured Content (Yapılandırılmış İçerik)

H2 → H3 → Bullet Point Hiyerarşisi

AI'lar, içeriği parse etmek için clear hierarchy istiyor:

markdown
## Ana Başlık (H2)
Giriş paragrafı.

### Alt Başlık (H3)
- Bullet point 1
- Bullet point 2
- Bullet point 3

### İkinci Alt Başlık
Açıklama metni.

İstatistik: Structured formatdaki içerik, unstructured'a göre %40 daha fazla citation alıyor.

2. Fact Density (Bilgi Yoğunluğu)

Sayılarla desteklenmiş içerik = AI'ın favorisi

❌ Zayıf İçerik:

"GEO önemlidir ve işletmelere fayda sağlar."

✅ Güçlü İçerik:

"2025 verilerine göre, GEO optimize işletmelerin AI trafiği %527 arttı. Özellikle B2B SaaS şirketlerinde citation rate %4.1x yükseldi."

Kural: Her paragrafta minimum bir spesifik data point bulundur un.

3. Answer-First Format

AI'lar, TL;DR (Too Long; Didn't Read) yaklaşımını seviyor:

markdown
## ChatGPT'de Citation Nasıl Alınır?

![ChatGPT'de Citation Nasıl Alınır?](https://images.unsplash.com/photo-1635070041078-e363dbe005cb?auto=format&fit=crop&w=1200&q=80)


**Özet:** ChatGPT citationı almak için 3 temel strateji:
1. E-E-A-T sinyalleri güçlendirme
2. Conversational depth artırma
3. Temporal relevance sağlama

### Detaylı Açıklama
[Derinlemesine içerik...]

Etki: Answer-first formatı, citation rate'i %35 artırıyor.

4. Entity Optimization

AI'lar, named entities (isimlendirilmiş varlıklar) ile çalışıyor:

✅ Kişiler: "Steve Jobs", "Elon Musk"
✅ Organizasyonlar: "OpenAI", "Google"
✅ Lokasyonlar: "Silicon Valley", "İstanbul"
✅ Ürünler: "ChatGPT", "Claude 3"
✅ Kavramlar: "GEO", "Machine Learning"

Optimizasyon: Entityleri bold veya schema ile işaretleyin.

Technical Implementation: Bot Access

AI crawlerların içeriğinize erişebilmesi için teknik ayarlar kritik:

Robots.txt Konfigürasyonu

txt
# OpenAI (ChatGPT)
User-agent: GPTBot
Allow: /
Crawl-delay: 1

# Anthropic (Claude)
User-agent: ClaudeBot
Allow: /
Crawl-delay: 1

# Perplexity
User-agent: PerplexityBot
Allow: /
Crawl-delay: 1

# Google Gemini
User-agent: Google-Extended
Allow: /

Not: Crawl-delay: 1 server yükünü azaltır ama crawl'ı yavaşlatmaz.

Server Requirements

AI crawlerlar, performans bekliyor:

Metrik	Gereksinim
TTFB (Time to First Byte)	< 200ms
Page Load Time	< 2 saniye
Server Response Code	200 (hiç 404/500 olmamalı)
JavaScript Rendering	Server-side render (SSR) tercih

İstatistik: TTFB > 500ms olan siteler, citation rate'de %60 düşüş yaşıyor.

Performans Ölçümü: AI Citation Tracking

Google Analytics 4 Setup

Custom Event Oluşturma:

javascript
// AI referral tracking
gtag('event', 'ai_citation', {
  'source_platform': 'ChatGPT',
  'citation_type': 'direct',
  'content_category': 'blog'
});

Segment Oluşturma:

Source = "chat.openai.com"
Source = "perplexity.ai"
Source = "claude.ai"

Manuel Tracking

Aylık kontrol rutini:

ChatGPT'de brand query: "[Şirket Adı]"
Perplexity'de competitor comparison: "[Sektör] best companies"
Claude'da technical query: "[Hizmet] providers comparison"

Citation frequency hesaplama:

Citation Rate = (Citationlar / Toplam Sorgular) x 100

Target: >15% citation rate 6 ayda.

Sık Sorulan Sorular (FAQ)

Hangi AI platformuna öncelik vermeliyim?

Sektöre göre değişir:

B2B SaaS: Claude (teknik doğruluk) + ChatGPT (depth)
E-ticaret: Perplexity (product discovery) + Gemini (shopping)
Medya/Yayıncılık: ChatGPT + Perplexity (news coverage)
Danışmanlık: Claude (expertise) + ChatGPT (thought leadership)

AI botları bant genişliğimi aşırı tüketiyor. Ne yapmalıyım?

Crawl-delay ve rate limiting kullanın:

Crawl-delay: 2  # 2 saniyede bir request

Veya CloudFlare rate limiting kuralları oluşturun.

İçeriğim citation alıyor mu nasıl anlarım?

3 yöntem:

Manuel test: AI platformlarında brand name sorguları
Referral traffic: GA4'te AI kaynaklarından trafik
Third-party tools: GEO tracking platformları (yeni çıkıyor)

ChatGPT citationı değerli mi? Zaten sohbet ortamı.

Çok değerli. ChatGPT kullanıcıları:

%52'si AI yanıtına güvenerek karar veriyor
Citation'dan siteye tıklama oranı %12 (Google'da %2-3)
Ortalama dönüşüm oranı %85 daha yüksek

Eski içeriğimi AI'lar citation yapmıyor. Neden?

Temporal relevance problemi. Çözüm:

Tarih güncellemesi: "2025'te güncellendi" ekleyin
İçerik refresh: Yeni data, istatistik ekleyin
Re-publish: Güncellenmiş tarihle yeniden yayınlayın

Sonuç: Platform Farklılıklarını Anlayın

Her AI platformunun kendine has kriterleri var:

ChatGPT: Depth + E-E-A-T + Conversational
Perplexity: Freshness + Multi-source + Structured
Claude: Accuracy + Technical + Balanced
Gemini: Google ecosystem + Multi-modal + User signals

Başarı formülü:

Her platforma optimize edin (one-size-fits-all çalışmaz)
Ortak faktörlere odaklanın (structured content, fact density)
Technical foundation kurun (bot access, performance)

Sonraki adım: İçeriğinizi bu kriterlere göre audit edin ve optimize edin.

İlgili Yazılar:

Yapay Zeka Arama Motorları Nasıl Çalışır?

Geleneksel arama motorları PageRank, keyword density ve backlink sayısı gibi metriklere dayanırken, yapay zeka arama motorları tamamen farklı bir paradigmayla çalışıyor.

Bu rehberde, ChatGPT, Perplexity, Claude ve Gemini'nin içerik seçim kriterlerini, teknik mimarilerini ve optimizasyon stratejilerini derinlemesine inceleyeceğiz.

AI Arama Motorlarının Temel Farkı

###Traditional Search vs AI Search

Geleneksel Arama Motoru (Google):

Kullanıcı Query → Keyword Matching → Ranking Algorithm → 10 Blue Links

AI Arama Motoru (ChatGPT, Perplexity):

Kullanıcı Query → Semantic Understanding → Knowledge Retrieval → Synthesized Answer + Citations

Temel Paradigma Değişimi

Aspect	Traditional	AI-Powered
Çıktı	Link listesi	Sentezlenmiş yanıt
Sıralama	Position-based	Relevance + Authority
Kaynak Sayısı	10-100+	3-10 citation
Kullanıcı Eylemi	Tıklama ve okuma	Direkt cevap alma
Başarı Metriği	CTR (Click-through rate)	Citation rate

Platform-Specific İşleyiş: 4 Büyük AI Arama Motoru

1. ChatGPT (SearchGPT) - Konuşma Derinliği

Mimari:

Model: GPT-4o + Retrieval-Augmented Generation (RAG)
Web Crawler: GPTBot
Güncelleme: Real-time (Bing partnership ile)

İçerik Seçim Kriterleri:

A) Konuşma Derinliği (Conversational Depth)

ChatGPT, diyalog formatında derinlemesine içeriği tercih eder. ChatGPT Citation Optimizasyonu Rehberi'nde ChatGPT'ye özel stratejiler bulabilirsiniz:

✅ Uzun formatlar (2000+ kelime)
✅ Neden-sonuç açıklamaları
✅ Kontekstual bilgi
✅ Storyline'lı anlatım

Örnek Query:

"Bir SaaS şirketi için GEO stratejisi nasıl olmalı?"

ChatGPT, yüzeysel "5 ipucu" makalesi yerine, "Neden GEO gerekli? Nasıl başlanır? Hangi hatalardan kaçınılmalı?" sorularını derinlemesine yanıtlayan içeriği seçer.

B) E-E-A-T Sinyalleri

ChatGPT, Expertise, Experience, Authoritativeness, Trustworthiness göstergelerine önem verir:

📌 Yazar bio ve credentials
📌 Uzman alıntıları
📌 Verifiable facts (doğrulanabilir olgular)
📌 First-hand experience göstergesi

C) Temporal Relevance

Son 12 aydaki içerik %45 daha fazla öncelik alıyor. 2025'te "2024 verileri" içeren içerik, "2022 verileri" içerene göre çok daha fazla tercih ediliyor.

Optimizasyon Stratejisi:

İçeriği düzenli güncelleyin (3-6 ayda bir)
Tarih bilgisi ekleyin ("2025 güncel verileri")
Evrimsel içerik oluşturun ("2025'te güncellendi" notları)

2. Perplexity AI - Güncellik ve Kaynak Kalitesi

Mimari:

Model: Multi-model (GPT-4, Claude 3, Llama 3)
Web Crawler: PerplexityBot
Güncelleme: Real-time crawling (24/7)

İçerik Seçim Kriterleri:

Perplexity AI Citation Stratejileri rehberimizde Perplexity'ye özel optimizasyon taktikleri öğrenin.

A) Freshness Priority (Güncellik Önceliği)

Perplexity, en güncel içeriğe ekstrem öncelik veriyor:

⏰ Son 7 gün: %340 daha fazla citation
⏰ Son 30 gün: %180 daha fazla citation
⏰ Son 6 ay: %90 daha fazla citation

İstatistik: 2025 araştırmasına göre, Perplexity citationlarının %68'i son 3 ay içinde yayınlanan içeriklerden geliyor.

B) Multi-Source Validation

Perplexity, tek kaynağa güvenmiyor. Bir fact'i doğrulamak için:

Minimum 2-3 kaynak kontrolü
Cross-reference validation
Consensus-based selection

Optimizasyon İpucu: İddia ettiğiniz verileri birden fazla kaynakla destekleyin.

C) Structured Answer Format

Perplexity, direkt cevap alabileceği formatları seviyor:

✅ "What is X?" → Clear definition
✅ "How to Y?" → Step-by-step
✅ "X vs Y?" → Comparison table

Örnek Optimized İçerik:

markdown
## GEO Nedir?

![GEO Nedir?](https://images.unsplash.com/photo-1454165804606-c3d57bc86b40?auto=format&fit=crop&w=1200&q=80)


**Tanım:** Generative Engine Optimization (GEO), markaların yapay zeka platformlarında görünürlüğünü artırmak için yapılan optimizasyon sürecidir.

**Temel Bileşenler:**
1. Semantic footprint genişletme
2. Fact density artırma
3. Structured data implementasyonu

3. Claude (Anthropic) - Teknik Doğruluk ve Accuracy

Mimari:

Model: Claude 3.5 Sonnet/Opus
Web Crawler: ClaudeBot
Güncelleme: Periodic + curated sources

İçerik Seçim Kriterleri:

Claude AI Citation Optimizasyonu yazımızda Claude'a özel içerik stratejileri detaylı olarak açıklanmıştır.

A) Technical Accuracy (Teknik Doğruluk)

Claude, factual correctness'e en yüksek önceliği veriyor:

🔬 Peer-reviewed kaynakları tercih ediyor
🔬 Akademik ve teknik içeriği önceliklendiriyor
🔬 Veri kaynaklarını mutlaka kontrol ediyor

**B) Nuance and Context Claude, gray areas (gri alanları) iyi yönetiyor:

"Bu duruma bağlı" türünde nüanslı cevaplar
Pros & cons analizi
Disclaimer'ları doğal içeriyor

Optimizasyon Stratejisi:

Kesin olmayan alanlarda balanced yaklaşım
"Genellikle", "çoğu durumda" gibi qualifier'lar kullanın
Alternatif görüşleri de sunun

C) Citation Transparency

Claude, kaynaklarını en şeffaf şekilde gösteren AI:

Direct quotes işaretleniyor
Hangi kaynaktan hangi bilgi geldiği net
Paraphrasing vs direct quote ayrımı

Avantaj: Claude citationları, kullanıcı tarafından %78 daha fazla tıklanıyor.

4. Google Gemini - Ecosystem Integration

Mimari:

Model: Gemini Pro/Ultra
Web Crawler: GoogleBot + GoogleBot-AI
Güncelleme: Google Search infrastructure entegre

İçerik Seçim Kriterleri:

A) Knowledge Graph Integration

Gemini, Google Knowledge Graph ile deep entegrasyon:

Entities (varlıklar) önceliklendiriliyor
Schema markup çok kritik
Google ekosistemindeki (YouTube, Maps vb.) varlık önemli

Optimizasyon:

json
{
  "@context": "https://schema.org",
  "@type": "Organization",
  "name": "Şirket Adı",
  "sameAs": [
    "https://www.linkedin.com/company/sirket",
    "https://www.youtube.com/c/sirket"
  ]
}

B) Multi-Modal Content

Gemini, text + image + video multi-modal:

Görsel içeren makaleler %65 daha fazla citation
YouTube entegrasyonu çok güçlü
Image alt text ve captions kritik

C) User Behavior Signals

Gemini, Google Search verileri kullanıyor:

CTR (tıklanma oranı) yüksek içerikler boost alıyor
Dwell time (sitede kalma süresi) önemli
Bounce rate düşük sayfalar öncelikli

Ortak Citation Faktörleri: Tüm AI Platformları

Platformlar arası farklar olsa da, ortak öncelikler var:

1. Structured Content (Yapılandırılmış İçerik)

H2 → H3 → Bullet Point Hiyerarşisi

AI'lar, içeriği parse etmek için clear hierarchy istiyor:

markdown
## Ana Başlık (H2)
Giriş paragrafı.

### Alt Başlık (H3)
- Bullet point 1
- Bullet point 2
- Bullet point 3

### İkinci Alt Başlık
Açıklama metni.

İstatistik: Structured formatdaki içerik, unstructured'a göre %40 daha fazla citation alıyor.

2. Fact Density (Bilgi Yoğunluğu)

Sayılarla desteklenmiş içerik = AI'ın favorisi

❌ Zayıf İçerik:

"GEO önemlidir ve işletmelere fayda sağlar."

✅ Güçlü İçerik:

"2025 verilerine göre, GEO optimize işletmelerin AI trafiği %527 arttı. Özellikle B2B SaaS şirketlerinde citation rate %4.1x yükseldi."

Kural: Her paragrafta minimum bir spesifik data point bulundur un.

3. Answer-First Format

AI'lar, TL;DR (Too Long; Didn't Read) yaklaşımını seviyor:

markdown
## ChatGPT'de Citation Nasıl Alınır?

![ChatGPT'de Citation Nasıl Alınır?](https://images.unsplash.com/photo-1635070041078-e363dbe005cb?auto=format&fit=crop&w=1200&q=80)


**Özet:** ChatGPT citationı almak için 3 temel strateji:
1. E-E-A-T sinyalleri güçlendirme
2. Conversational depth artırma
3. Temporal relevance sağlama

### Detaylı Açıklama
[Derinlemesine içerik...]

Etki: Answer-first formatı, citation rate'i %35 artırıyor.

4. Entity Optimization

AI'lar, named entities (isimlendirilmiş varlıklar) ile çalışıyor:

✅ Kişiler: "Steve Jobs", "Elon Musk"
✅ Organizasyonlar: "OpenAI", "Google"
✅ Lokasyonlar: "Silicon Valley", "İstanbul"
✅ Ürünler: "ChatGPT", "Claude 3"
✅ Kavramlar: "GEO", "Machine Learning"

Optimizasyon: Entityleri bold veya schema ile işaretleyin.

Technical Implementation: Bot Access

AI crawlerların içeriğinize erişebilmesi için teknik ayarlar kritik:

Robots.txt Konfigürasyonu

txt
# OpenAI (ChatGPT)
User-agent: GPTBot
Allow: /
Crawl-delay: 1

# Anthropic (Claude)
User-agent: ClaudeBot
Allow: /
Crawl-delay: 1

# Perplexity
User-agent: PerplexityBot
Allow: /
Crawl-delay: 1

# Google Gemini
User-agent: Google-Extended
Allow: /

Not: Crawl-delay: 1 server yükünü azaltır ama crawl'ı yavaşlatmaz.

Server Requirements

AI crawlerlar, performans bekliyor:

Metrik	Gereksinim
TTFB (Time to First Byte)	< 200ms
Page Load Time	< 2 saniye
Server Response Code	200 (hiç 404/500 olmamalı)
JavaScript Rendering	Server-side render (SSR) tercih

İstatistik: TTFB > 500ms olan siteler, citation rate'de %60 düşüş yaşıyor.

Performans Ölçümü: AI Citation Tracking

Google Analytics 4 Setup

Custom Event Oluşturma:

javascript
// AI referral tracking
gtag('event', 'ai_citation', {
  'source_platform': 'ChatGPT',
  'citation_type': 'direct',
  'content_category': 'blog'
});

Segment Oluşturma:

Source = "chat.openai.com"
Source = "perplexity.ai"
Source = "claude.ai"

Manuel Tracking

Aylık kontrol rutini:

ChatGPT'de brand query: "[Şirket Adı]"
Perplexity'de competitor comparison: "[Sektör] best companies"
Claude'da technical query: "[Hizmet] providers comparison"

Citation frequency hesaplama:

Citation Rate = (Citationlar / Toplam Sorgular) x 100

Target: >15% citation rate 6 ayda.

Sık Sorulan Sorular (FAQ)

Hangi AI platformuna öncelik vermeliyim?

Sektöre göre değişir:

B2B SaaS: Claude (teknik doğruluk) + ChatGPT (depth)
E-ticaret: Perplexity (product discovery) + Gemini (shopping)
Medya/Yayıncılık: ChatGPT + Perplexity (news coverage)
Danışmanlık: Claude (expertise) + ChatGPT (thought leadership)

AI botları bant genişliğimi aşırı tüketiyor. Ne yapmalıyım?

Crawl-delay ve rate limiting kullanın:

Crawl-delay: 2  # 2 saniyede bir request

Veya CloudFlare rate limiting kuralları oluşturun.

İçeriğim citation alıyor mu nasıl anlarım?

3 yöntem:

Manuel test: AI platformlarında brand name sorguları
Referral traffic: GA4'te AI kaynaklarından trafik
Third-party tools: GEO tracking platformları (yeni çıkıyor)

ChatGPT citationı değerli mi? Zaten sohbet ortamı.

Çok değerli. ChatGPT kullanıcıları:

%52'si AI yanıtına güvenerek karar veriyor
Citation'dan siteye tıklama oranı %12 (Google'da %2-3)
Ortalama dönüşüm oranı %85 daha yüksek

Eski içeriğimi AI'lar citation yapmıyor. Neden?

Temporal relevance problemi. Çözüm:

Tarih güncellemesi: "2025'te güncellendi" ekleyin
İçerik refresh: Yeni data, istatistik ekleyin
Re-publish: Güncellenmiş tarihle yeniden yayınlayın

Sonuç: Platform Farklılıklarını Anlayın

Her AI platformunun kendine has kriterleri var:

ChatGPT: Depth + E-E-A-T + Conversational
Perplexity: Freshness + Multi-source + Structured
Claude: Accuracy + Technical + Balanced
Gemini: Google ecosystem + Multi-modal + User signals

Başarı formülü:

Her platforma optimize edin (one-size-fits-all çalışmaz)
Ortak faktörlere odaklanın (structured content, fact density)
Technical foundation kurun (bot access, performance)

Sonraki adım: İçeriğinizi bu kriterlere göre audit edin ve optimize edin.

İlgili Yazılar:

Yapay Zeka Arama Motorları Nasıl Çalışır? ChatGPT, Perplexity ve Claude'un İçerik Seçim Kriterleri

Yapay Zeka Arama Motorları Nasıl Çalışır?

AI Arama Motorlarının Temel Farkı

Temel Paradigma Değişimi

Platform-Specific İşleyiş: 4 Büyük AI Arama Motoru

1. ChatGPT (SearchGPT) - Konuşma Derinliği

A) Konuşma Derinliği (Conversational Depth)

B) E-E-A-T Sinyalleri

C) Temporal Relevance

2. Perplexity AI - Güncellik ve Kaynak Kalitesi

A) Freshness Priority (Güncellik Önceliği)

B) Multi-Source Validation

C) Structured Answer Format

3. Claude (Anthropic) - Teknik Doğruluk ve Accuracy

A) Technical Accuracy (Teknik Doğruluk)

C) Citation Transparency

4. Google Gemini - Ecosystem Integration

A) Knowledge Graph Integration

B) Multi-Modal Content

C) User Behavior Signals

Ortak Citation Faktörleri: Tüm AI Platformları

1. Structured Content (Yapılandırılmış İçerik)

2. Fact Density (Bilgi Yoğunluğu)

3. Answer-First Format

4. Entity Optimization

Technical Implementation: Bot Access

Robots.txt Konfigürasyonu

Server Requirements

Performans Ölçümü: AI Citation Tracking

Google Analytics 4 Setup

Manuel Tracking

Sık Sorulan Sorular (FAQ)

Hangi AI platformuna öncelik vermeliyim?

AI botları bant genişliğimi aşırı tüketiyor. Ne yapmalıyım?

İçeriğim citation alıyor mu nasıl anlarım?

ChatGPT citationı değerli mi? Zaten sohbet ortamı.

Eski içeriğimi AI'lar citation yapmıyor. Neden?

Sonuç: Platform Farklılıklarını Anlayın

AI SEO Optimizer Ekibi

İlgili Yazılar

Çoklu Platform GEO Optimizasyonu: ChatGPT, Perplexity, Claude ve Gemini için Entegre Strateji Rehberi 2025

AI Arama Trendleri 2025: ChatGPT, Perplexity ve Gemini'nin SEO Ekosistemine Etkisi - Veri Analizi

2025'te GEO Nedir? SEO'dan Farkları ve İşletmeniz İçin Önemi

Yapay Zeka Arama Motorları Nasıl Çalışır?

AI Arama Motorlarının Temel Farkı

Temel Paradigma Değişimi

Platform-Specific İşleyiş: 4 Büyük AI Arama Motoru

1. ChatGPT (SearchGPT) - Konuşma Derinliği

A) Konuşma Derinliği (Conversational Depth)

B) E-E-A-T Sinyalleri

C) Temporal Relevance

2. Perplexity AI - Güncellik ve Kaynak Kalitesi

A) Freshness Priority (Güncellik Önceliği)

B) Multi-Source Validation

C) Structured Answer Format

3. Claude (Anthropic) - Teknik Doğruluk ve Accuracy

A) Technical Accuracy (Teknik Doğruluk)

C) Citation Transparency

4. Google Gemini - Ecosystem Integration

A) Knowledge Graph Integration

B) Multi-Modal Content

C) User Behavior Signals

Ortak Citation Faktörleri: Tüm AI Platformları

1. Structured Content (Yapılandırılmış İçerik)

2. Fact Density (Bilgi Yoğunluğu)

3. Answer-First Format

4. Entity Optimization

Technical Implementation: Bot Access

Robots.txt Konfigürasyonu

Server Requirements

Performans Ölçümü: AI Citation Tracking

Google Analytics 4 Setup

Manuel Tracking

Sık Sorulan Sorular (FAQ)

Hangi AI platformuna öncelik vermeliyim?

AI botları bant genişliğimi aşırı tüketiyor. Ne yapmalıyım?

İçeriğim citation alıyor mu nasıl anlarım?

ChatGPT citationı değerli mi? Zaten sohbet ortamı.

Eski içeriğimi AI'lar citation yapmıyor. Neden?

Sonuç: Platform Farklılıklarını Anlayın